Ιδεες για δασκαλους

Όταν ο μεγάλος μου γιος ήταν ένα μικρό δευτεράκι, η δασκάλα του Μαρία Σαββάκη έφερε μια λούτρινη κουκουβάγια στην τάξη. Η Βάγια, που πήρε το όνομά της από την ηρωίδα του σχολικού βιβλίου της Γλώσσας για τη Β Δημοτικού, καθόταν στα πιο ήσυχα θρανία ή ομαδούλες. Κάθε Παρασκευή πετούσε για το σπίτι του παιδιού που φερόταν όμορφα σε όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, τόσο μέσα στην τάξη, όσο και στο διάλειμμα.  Όταν ήρθε στο δικό μας το σπίτι, σκεφτήκαμε να καταγράψουμε τις περιπέτειές της σε ένα τετράδιο, αντιγράφοντας την ιδέα από την αγαπημένη μας σειρά "Bluey". Η ιδέα άρεσε στη δασκάλα μας κι έτσι η Βάγια έφερνε και το ημερολόγιό της σπίτι των παιδιών. Η Μαρία χρησιμοποιεί την πρακτική αυτή και στην Α Δημοτικού, χωρίς όμως το τετράδιο.  Ετοιμάσαμε ένα έντυπο για το τετράδιο της Βάγιας με μία επιστολή προς τα παιδιά. Αν θέλετε να αξιοποιήσετε αυτή την ιδέα στη δική σας τάξη, εκτυπώστε το αρχείο που θα βρείτε εδώ .

Στο πλαίσιο της ανανέωσης του υλικού μου (βλέπε Νέες καρτέλες με την αλφαβήτα , Αλφαβήτα στη γραμμή , Αλφαβήτα για το τετράδιο ), μετά από αρκετά χρόνια σχεδίασα μια νέα, πολύχρωμη αριθμογραμμή από το 0 έως το 100. Τη χρησιμοποιώ ως εποπτικό υλικό για τις μικρές τάξεις και την εξάσκηση στην αρίθμηση προς τα επάνω ή προς τα κάτω, τον εντοπισμό του επόμενου ή του προηγούμενου αριθμού κ.ά.  Κατεβάστε κι εκτυπώστε το δωρεάν  αρχείο . Για την παλιότερη εκδοχή και για πιο οικονομική εκτύπωση δείτε εδώ . 

Ως συμπληρωματικό υλικό στις καρτέλες με την αλφαβήτα στη γραμμή , έφτιαξα ένα φυλλάδιο με τα γράμματα κεφαλαία και μικρά. Μπορεί να εκτυπωθεί σε Α4 ή Α3 σαν αφίσα ή με την επιλογή εκτύπωσης "Σελίδες ανά φύλλο: 2", οπότε μπορεί να βγει στο μέγεθος του τετραδίου. Κατάλληλο για την Α τάξη και για την επανάληψη στη Β.  Το κατεβάζετε και το εκτυπώνετε εδώ .

Η συνάδελφος Χριστίνα Κουτίδου μου έδωσε μια τέλεια ιδέα για επιβράβευση των μικρών μαθητών και μαθητριών της Β' τάξης, που μαθαίνουν για πρώτη φορά τους πίνακες της προπαίδειας. Αντί για τον έπαινο και το κυπελλάκι ή αστεράκι βραβείο, να φτιάξουμε ένα μετάλλιο "Έμαθα την προπαίδεια".

Για την εξοικείωση των παιδιών με το ρολόι στις μικρές τάξεις, τοποθετώ ένα ρολόι τοίχου στην αίθουσα με τα βοηθητικά καρτελάκια από το Teaching Therapy περιμετρικά. Στο αρχείο που θα βρείτε εδώ υπάρχει η επιλογή να εκτυπώσουμε τα καρτελάκια για να μετράμε τα λεπτά της ώρας ως το 60, αλλά και για να διαβάζουμε την ώρα πιο εύκολα (7-25, 8-20 κοκ).

Χρησιμοποιήσαμε το τρίγωνο του πολλαπλασιασμού στην τάξη για να κάνουμε μια μικρή επανάληψη στην προπαίδεια και τον πολλαπλασιασμό, αλλά και την αντίστροφη πράξη του, την διαίρεση. Αρχικά, έδινα στα παιδιά δύο μονοψήφιους αριθμούς και τους έγραφαν με μαρκαδόρο πίνακα στα πράσινα τριγωνάκια. Το τρίγωνο είναι πλαστικοποιημένο, οπότε μπορούν να γράφουν και να σβήνουν όσες φορές θέλουν. Τα παιδιά έβρισκαν το γινόμενο και το έγραφαν στο μοβ τριγωνάκι στην κορυφή του μεγάλου τριγώνου. 

"Το ροζ δεν είναι ωραίο χρώμα για ποδοσφαιρική φανέλα", "Ο μπαμπάς δε μπορεί να φορέσει ροζ μπλούζα", "Ο μπαμπάς δεν μπορεί να προσποιηθεί τον πελάτη σαλονιού ομορφιάς σε παιχνίδι ρόλων με τα παιδιά του και αν το κάνει αυτό είναι αστείο", είναι μεταξύ άλλων κάποιες ιδεολογίες που αναπαράγονται μέσα από παιδικές σειρές κινουμένων σχεδίων, που παρακολουθούν πολύ συχνά τα παιδιά της προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας.  

Η κατανόηση του μηχανισμού της προπαίδειας είναι ένας από τους σημαντικότερους μαθησιακούς στόχους της Β' Δημοτικού. Μέσα από τις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου τα παιδιά μαθαίνουν ότι μπορούν να βρουν οποιοδήποτε γινόμενο χρησιμοποιώντας τα δάχτυλά τους. Για παράδειγμα, για να υπολογίσουν το γινόμενο 3 x 8, σηκώνουν 3 δαχτυλάκια και ανεβαίνουν προσθέτοντας 8 κάθε φορά. Έτσι, δε χρειάζεται να απομνημονεύουν τα γινόμενα του πίνακα της προπαίδειας. 

H αλατιέρα, το γνωστό παιχνίδι από τα παλιά, έγινε ένα ακόμα παιχνίδι για εξάσκηση στην προπαίδεια. Η Χριστίνα από το Teaching Therapy έχει φτιάξει ένα αρχείο για την προπαίδεια των αριθμών από το 1 ως το 10. Εμείς εκτυπώσαμε τη σελίδα 9 με την προπαίδεια του 8 που μας δυσκόλεψε λιγάκι και διπλώσαμε σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει η Χριστίνα. 

Ο τροχός των εποχών είναι ένα οπτικό βοήθημα για τις εποχές και τους μήνες, που μοιράζεται μαζί μας η Χριστίνα Κανάρια από το  Teaching Therapy . Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καθημερινή πρωινή ρουτίνα στο νηπιαγωγείο, τις μικρές τάξεις του Δημοτικού, το τμήμα ένταξης, το τμήμα υποδοχής και το ειδικό σχολείο. 

Μέσω του παιχνιδιού τα παιδιά μαθαίνουν την προπαίδεια πιο ευχάριστα. Το ντόμινο είναι ένα από τα παιχνίδια που προσφέρονται για ατομική ή ομαδική εξάσκηση στην προπαίδεια. Τα ντόμινο της προπαίδειας για κάθε αριθμό ξεχωριστά, από το 1 έως το 10, θα τα βρείτε εδώ . 

   Το μπρελόκ της προπαίδειας είναι μία από τις δημοφιλέστερες δημοσιεύσεις της σελίδας Ιδέες για δασκάλους, από το ξεκίνημά της έως και σήμερα. Έξι χρόνια από τότε, ετοιμάσαμε ένα νέο μίνι μπρελόκ. Η προπαίδεια των αριθμών 1 έως 12 είναι συγκεντρωμένη σε μία μόνο σελίδα, έτσι είναι πιο εύκολο να εκτυπώσουμε, να πλαστικοποιήσουμε και να κόψουμε τις καρτέλες, ειδικά όταν θέλουμε να φτιάξουμε μπρελόκ για όλα τα παιδιά της τάξης. 

[ Η ανάρτηση θα ενημερώνεται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς]   Όπως και στην Πρώτη τάξη (βλ. Διαδραστικό τετράδιο: Η γραμματική της Α ), έτσι και στη Δευτέρα μελετάμε τη γραμματική μέσα από το διαδραστικό τετράδιο. Οι γραμματικοί κανόνες αποτυπώνονται με απλά λόγια, παραδείγματα και εικόνες, σε διαφορετικού χρώματος χαρτάκια. Αυτά τα χαρτάκια τα κολλάμε στο τετράδιο γλώσσας. Κάτω ή δίπλα από αυτά, κάνουμε σύντομες ασκήσεις εμπέδωσης του κανόνα που μελετάμε.  Στην πορεία, θα ενημερώνουμε το αρχείο, με σκοπό να το έχουμε ολοκληρώσει ως το τέλος της σχολικής χρονιάς.

   Επειδή μας άρεσε η πολύχρωμη πόρτα της Πρώτης , είπαμε να στολίσουμε και στη Δευτέρα την πόρτα μας με τον ίδιο τρόπο. Αυτή τη φορά, ετοιμάστηκε πολύ πιο εύκολα και γρήγορα. Κρατήσαμε όλες τις καρτέλες που χρησιμοποιήσαμε την προηγούμενη χρονιά, αλλά αντικαταστήσαμε το γράμμα Α με το Β και τη λέξη "Πρώτη" με τη "Δευτέρα".

  Έχοντας δει ήδη πολλούς συναδέλφους να το εφαρμόζουν και αφού διαβάσαμε τη σχετική ανάρτηση της Ξένης στις Ιστορίες μιας τάξης , είπαμε να το δοκιμάσουμε κι εμείς! Θα μετατρέψουμε το τετράδιο της Γλώσσας σε ένα πολύχρωμο, διαδραστικό τετράδιο! Εκεί θα συγκεντρώσουμε οργανωμένα και τακτοποιημένα, όσα γραμματικά φαινόμενα συναντήσουμε μέσα στη χρονιά. Με αυτόν τον τρόπο, γίνεται πιο ευχάριστη για τα παιδιά η διαδικασία της μάθησης αλλά και ευκολότερη η αναζήτηση κάποιας πληροφορίας που θέλουμε να ξαναδιαβάσουμε και να θυμηθούμε.

  Πριν λίγο καιρό σας παρουσιάσαμε τις Teaching Therapy καρτέλες με την αλφαβήτα και τους αριθμούς από το 0 έως το 10. Στο ίδιο μοτίβο έχουμε φτιάξει και τις αφίσες με τα σημεία στίξης. Όπως και στους αριθμούς, έτσι κι εδώ, έχουμε σχεδιάσει τα σημεία στίξης σαν φιγουρίτσες με κίνηση και έκφραση, που προσπαθήσαμε να έχει σχέση με το ρόλο και τη λειτουργία του καθενός. Για παράδειγμα, το κόμμα, σταματά για να πάρει μια ανάσα και να συνεχίσει, το ερωτηματικό αναρρωτιέται, η άνω και κάτω τελεία μας παρουσιάζει κάτι κλπ.

   Μια κατασκευή που μπορούμε να κάνουμε το χειμώνα, όταν τα πουλάκια δυσκολεύονται να βρουν τροφή, αλλά και τώρα την άνοιξη για να καλοδεχτούμε όσα επιστρέφουν και όσα επισκεπτονται την αυλή του σχολείου ή του σπιτιού μας. Υπάρχει μια συνταγή στο βιβλίο της Μελέτης στη Β' Δημοτικού που μπορούμε να δοκιμάσουμε, αλλά κι αυτή που βρήκα πιστεύω πως είναι εύκολη στην παρασκευή της ακόμα και για τα μικρότερα παιδάκια, που θα χρειαστούν λίγη βοήθεια από εμάς για να ζεστάνουν το νεράκι.  

  Η παραγωγή γραπτού λόγου έχει δυσκολέψει αρκετούς από εμάς και εξακολουθεί να δυσκολεύει ακόμα πολλά παιδιά  στο σχολείο . Στην προσπάθεια να βοηθήσουμε τα παιδιά να εξοικειωθούν με τη γραφή και να προχωρήσουν στη σύνθεση δικών τους κειμένων, έχουμε συμμάχους πολλές διαφορετικές τεχνικές ελεύθερης έκφρασης και δημιουργικής γραφής. Η συγκεκριμένη πρόταση-δραστηριότητα μου άρεσε ιδιαίτερα γιατί  συνδυάζει διάφορες από αυτές τις τεχνικές (φανταστικά διώνυμα, εκτός λογικής σειράς φράσεις, στοιχεία κειμενικής υπερδομής, ομαδική δημιουργική σύνθεση) και έχει εξαιρετικό αποτέλεσμα!! Πώς μπορούμε να την υλοποιήσουμε;

   Σ' αυτή την ανάρτηση θα βρείτε συγκεντρωμένες όλες τις ιδέες για την προπαίδεια που έχουμε δημοσιεύσει ως τώρα. Παιχνίδια, τραγούδια και εκτυπώσιμο υλικό για να γίνει η εξάσκηση στην προπαίδεια πιο ευχάριστη για όλους μας στο σχολείο αλλά και στο σπίτι. Ας μάθουμε την προπαίδεια παίζοντας  και διασκεδάζοντας!!!

  Ένα παιχνίδι για εξάσκηση στην προπαίδεια, που μπορούμε εύκολα να το προσαρμόσουμε σε όποια τάξη έχουμε. Αν έχουμε μικρές τάξεις, παίζουμε με μικρούς αριθμούς και σιγά σιγά εισάγουμε και τους μεγαλύτερους. Το βρήκαμε ως "Κάλυψε όλη την επιφάνεια", αλλά είπαμε να το πούμε Τέτρις (από το γνωστό ηλεκτρονικό παιχνίδι), μιας και εξαρτάται από το πώς θα τοποθετήσουμε τα σχήματα στο χαρτί για να καλυφθεί η επιφάνεια και να μη μείνουν κενά.